Familie, geld en navelstrengen

Hoe zit het nu precies met het ondersteunen van kinderen door ouders als de familie veel geld bezit? Vanuit onze ervaring met het begeleiden van vermogende families is dit een gefaseerd proces.

• Fase 1 Het sporadisch toestoppen van geld.
• Fase 2 Het financieel ondersteunen van ouders bij een verlangen van een kind.
• Fase 3 Het ontzorgen van ouders door de financiële lasten te dragen van iets wat een kind wenst.
• Fase 4  De financiële verantwoordelijkheid  van kinderen wordt door de ouders overgenomen.
• Fase 5 Het geheel verzorgen van ouders van hun kinderen.

Toestoppen van geld

"Niks mis mee." Zouden wij zeggen als ouders zonder dat zij er wat van terug verwachten hun kinderen spontaan en ongestructureerd een klein bedrag geven zodat kinderen misschien iets kunnen kopen wat zij anders niet hadden gekund of langer voor hadden moeten sparen. Een kus op de wang of een glimlach als dank is veelal voor de ouders dan genoeg als het gelijk trekken van het huishoudboekje. Veelal doen ze het daar niet voor. Ze geven graag en het is een teken van liefde.

Financieel ondersteunen

Met het ondersteunen van verlangens bedoelen wij dat het kind zelf al spaart. Een spanningsboog trekt en op wilskracht iets probeert te bereiken. Bij het financieel ondersteunen komt het doel wat sneller dichterbij. De ouder laat de spanningsboog wel intact en laat het kind nog wel de eigen boontjes doppen. Prachtig als dit voor de ouder financieel ook mogelijk is om te doen en dat de ouder daar zichzelf niet te veel mee ontziet. Voor het kind moet het niet lastig zijn om iets van een dankgebaar te kunnen maken. Zo kan een gift vrij ontvangen worden en kan er in de wederkerigheid iets van dankbaarheid getoond worden. Elk signaal is voor een ouder goed. Zolang het maar gezien is dat het niet vanzelfsprekend is dat de ouder ondersteund. Volgens ons nog steeds een gezonde situatie tussen ouder en kind.

Ontzorgen van een kind

Een fase waarin ouders de financiële verantwoordelijkheid overnemen van een kind om iets te bereiken. "Wij betalen je studie wel." "Wij regelen de hypotheek van je droomhuis." Hier gaat de ouder een grens over. Het kind hoeft nu geen spanningsboog meer te maken. Het ontwikkelt geen wilskracht meer om ergens te komen. Het kan de zwaarte van de last niet voelen die zijn of haar verlangde situatie heeft. Het kan daardoor ook lastig inschatten hoeveel dankbaarheid daar tegenover moet staan. Kinderen worden zo veelal als verwend ervaren door ouders of kinderen voelen overmatig de plicht om dankbaar te zijn. Volgens ons is het overnemen van de financiële verantwoordelijkheid schadelijk voor kinderen. Het gebrek aan wilskracht breekt kinderen vaak in hun verdere leven op als er tegenslagen komen die niet door geld weggenomen kunnen worden. Zoals gezondheidsvraagstukken en psychische zorg. Het maakt de kinderen minder vitaal en weerbaar.

Verzorgen van volwassen kinderen

Veelal volgt deze fase op de vorige. Ouders hebben hun inschatting op hun kinderen gedaan. Zij zijn niet uit hetzelfde hout gesneden als de ouders. Er is zorg nodig voor hun kinderen. In de achtertuin wordt een huis gebouwd waar ze in kunnen trekken. Het kind krijgt een gecreëerde plek in het familiebedrijf om toch nog wat trots te kunnen ontwikkelen. Er is een groot gevoel bij ouders dat zij het kind niet los kunnen laten omdat het dan mis gaat. Veelal uit zorg voor de reputatie van de familie of het familiebedrijf onderhoudt men liever het kind dan de kosten te voelen van het verlies van familie-eer. De navelstreng is weer aangeroeid. Een andere mogelijkheid is dat de ouders na het verkopen van het familiebedrijf of het stoppen van het werkzame leven een grote leegte ervaren in hun leven. Het met zijn tweeën een nieuwe levensfase in gaan valt ze zwaar en ze verlangen weer terug naar de levendigheid toen de kinderen nog in huis waren. Als zij het geld hebben om dit gestalte te geven is de verleiding moeilijk te weerstaan om niet een mooi optrekje in de achtertuin neer te zetten en te vragen of de kinderen dat niet leuk vinden om veelal met de kleinkinderen dichtbij de grootouders te gaan wonen. Heel dichtbij.

Doorknippen van de navelstreng is afscheid nemen van het geld.

Het niet ingaan op het verlangen van ouders om dicht bij hun te wonen of zich te laten verzorgen wordt veelal als afwijzing ervaren. Ondankbaar en onbegrijpelijk voor veel ouders. Na alles wat zij gedaan hebben in het ondersteunen krijgen zij nu een dichte deur en een voelbare grote afstand tot hun kinderen. Het tegenovergestelde van wat hun wens is. Het voelt voor de kinderen niet vrij om de leegte van hun ouders op te vullen of om in de ogen van hun ouders te lezen dat zij verwend of ondankbaar zijn. Het geld of familievermogen wordt dan nog wel eens ingezet als lokmiddel om toch te komen. Het niet op ingaan op de behoefte van de ouders is dan nog wel eens afscheidnemen van het familievermogen. Een goed gesprek waarin er gesproken wordt over onuitgesproken verlangens en verwachtingen zou veel kunnen helpen.

Meer informatie op onze site www.maussenfc.com

Relatietherapeut Edward Koldewijn, Paleisstraat 1, Amsterdam Centrum, Relatietherapie Amsterdam